İngilizce’de indirect questions İngilizce öğrenenler arasında kafa karıştırıcı bulunan konulardan biridir. Aslında çok basittir, İngilizce’de dolaylı soruların nasıl kullanılacağını birkaç dakika içerisinde aşağıdaki pratik örnekleri inceleyerek kolayca öğreneceksiniz.

Dolaylı sorular nedir?

İngilizce’de dolaylı sorular / indirect questions, bir bilgi talep etmek veya birisinden bize bir iyilik yapmasını isterken kullanmamız gereken bir yapıdır ve İngilizcede sıklıkla kullanılır.

Sokakta bir adres aradığınızı ve tanımadığınız birine bankanın nerede olduğunu sormanız gerektiğini düşünün. Bu soruyu tanımadığımız birine direkt olarak "Banka nerede?" (Where is the bank?) şeklinde sormamız hoş karşılanmaz. Bunun yerine "Bana bankanın nerede olduğunu söyleyebilir misiniz?" (Can you tell me where the bank is?) gibi daha nazik ve resmi bir dil kullanmamız daha uygun olur.

Dolaylı soruların yapısı

İki ayrı soru cümlesi :



Birleşerek Indirect question / dolaylı soru cümlesi oluşturur :



Dolaylı sorular genellikle aşağıdaki örneklerdeki gibi “Giriş sorusu/ifadesi” ve “Asıl soru cümlesi” şeklinde iki bölümden oluşur.

1. Soru/giriş ifadesi: Bu ifadeler soruyu daha kibar hale getirmek için kullanılır.

İngilizcede dolaylı sorularda yaygın kullanılan giriş ifadeleri aşağıdaki gibidir:

Can you tell me… (Bana … söyleyebilir misin?)
Do you know… (Biliyor musun..?.)
Would you mind… (...Sakıncası var mı? Rahatsız olur musun?)
I wonder… (Merak ediyorum...)
Could you explain… (Açıklayabilir misin...)

2. Asıl soru cümlesi: Bu bölüm, karşı taraftan istenilen bilgiyi içeren asıl soruyu içeren bölümdür. İngilizcede dolaylı sorular, doğrudan sorulan soru cümlelerinin düz cümleye çevirilmiş halidir.

Örneğin:

İngilizce doğrudan soru örneği:
Where is the bank? Banka nerede?

İngilizce dolaylı soru örneği:
Can you tell me where the bank is? Bana bankanın nerede olduğunu söyleyebilir misin?

Yukarıdaki örneklerde “is” kelimesinin kullanımına dikkat edin.

İngilizcede dolaylı cümlelerde soru işareti kullanılır mı?

Indirect questions’lar adında soru geçmesine rağmen bazı durumlarda soru işareti yerine nokta ile sonlandırılırlar.

Can you tell me?
Do you know?
Would you mind?
Could you explain?
I wonder…
I’d like to know…

İngilizcede neden dolaylı sorular / indirect questions kullanmalıyız?

Dolaylı sorular, daha kibar ve nazik bir iletişim kurmanıza yardımcı olur. Resmi ortamlarda, iş görüşmelerinde veya yabancılarla konuşurken dolaylı sorular kullanmak, daha olumlu bir izlenim bırakmanızı sağlar.

Aşağıda İngilizce doğrudan sorular ve aynı soruların dolaylı soru haline çevrilmiş örneklerini inceleyin:

Direct: What time does the movie start?
Doğrudan: Film kaçta başlıyor?
Indirect: Can you tell me what time the movie starts?
Dolaylı: Filmin kaçta başladığını söyleyebilir misin?

Direct: Why are you so late?
Doğrudan: Neden bu kadar geç kaldın?
Indirect: I wonder why you are so late.
Dolaylı: Neden bu kadar geç kaldığını merak ediyorum.

Direct: Where did you get this book?
Doğrudan: Bu kitabı nereden aldın?
Indirect: Can you tell me where you got this book?
Dolaylı: Bu kitabı nereden aldığını söyleyebilir misin?

Dolaylı sorularda "if" cevabı evet veya hayır olan sorular sormak ve net cevaplar almak için kullanılır.

Dolaylı sorularda "whether" "if" gibi cevabı evet veya hayır olan fakat daha nazik ve resmi sorular sormak, ayrıca 2 seçenekli sorular sormak için kullanılır.

Dolaylı sorularda "If" kullanımı

"If", bir şeyin olup olmadığını sormak için İngilizcede en yaygın kullanılan kelimedir. Genellikle basit ve gündelik konuşmalarda tercih edilir.

Dolaylı sorularda “If” kullanımına örnekler:

Doğrudan Soru: "Is it raining?"
Dolaylı Soru: "Can you tell me if it is raining?"
(Türkçesi: "Yağmur yağıyor mu?"
"Yağmur yağıp yağmadığını söyleyebilir misin?")

Doğrudan Soru: "Did she finish her homework?"
Dolaylı Soru: "Do you know if she finished her homework?"
(Türkçesi: "Ödevini bitirdi mi?"
"Ödevini bitirip bitirmediğini biliyor musun?")

Dolaylı sorularda "Whether" kullanımı

"Whether", iki veya daha fazla seçenek sunar ve daha resmi durumlarda kullanılır. Ayrıca, "or not" ifadesiyle birlikte sıkça kullanılır.

Dolaylı sorularda “whether” kullanımına örnekler:

Doğrudan Soru: "Is she coming to the party?"
Dolaylı Soru: "Do you know whether she is coming to the party?"
(Türkçesi: "Partiye geliyor mu?"
"Partiye gelip gelmediğini biliyor musun?")

Doğrudan Soru: "Should we stay or leave?"
Dolaylı Soru: "Can you tell me whether we should stay or leave?"
(Türkçesi: "Kalmalı mıyız yoksa gitmeli mi?"
"Kalmalı mıyız yoksa gitmeli mi, söyleyebilir misin?")

Doğrudan Soru: "Is she available now?"
Dolaylı Soru: "Do you know whether or not she is available now?"
(Türkçesi: "Şu an müsait mi?"
"Şu an müsait olup olmadığını biliyor musun?")

İngilizcede dolaylı sorularda "If" ve "Whether" kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalar

Seçenek sunarken: İki veya daha fazla seçenek sunuluyorsa, "whether" kullanmak daha uygundur.

Doğru: "Can you tell me whether we should stay or leave?"
Yanlış: "Can you tell me if we should stay or leave?"

Resmiyet gerektiren durumlarda: Daha resmi ve yazılı dilde "whether" kullanımı tercih edilir.
Resmi: "Please inform us whether you will attend the meeting."
Günlük: "Can you tell me if you're coming to the meeting?"

"Or Not" İfadesiyle: "Whether" genellikle "or not" ifadesiyle birlikte kullanılır.
Doğru: "I am not sure whether or not he will come."
Yanlış: "I am not sure if or not he will come."

İngilizcede dolaylı sorular oluştururken, "if" ve "whether" kullanımı, cümlenin anlamına ve bağlama göre değişir. Her iki kelime de bir şeyin olup olmadığını sormak ve net cevaplar almak için kullanılabilir. Yukarıdaki kurallara dikkat ederek İngilizce dolaylı sorularda whether ve if kullanımını kolayca öğrenebilirsiniz.

Dolaylı sorular, İngilizce dil becerilerinizi geliştirmenin yanı sıra, iletişimde daha profesyonel ve nazik olmanızı sağlar. Aşağıdaki örnekleri pratik yaparak dolaylı soruları doğru ve etkili bir şekilde kullanmayı kolayca öğrenebilirsiniz.

• 
  Direct: What time is it?
  Indirect: Can you tell me what time it is?
  


• 
  Direct: Where is the nearest hospital?
  Indirect: Do you know where the nearest hospital is?
  


• 
  Direct: Why did she leave early?
  Indirect: Can you explain why she left early?
  


• 
  Direct: Is he coming to the party?
  Indirect: Do you know if he is coming to the party?
  


• 
  Direct: What did she say?
  Indirect: Could you tell me what she said?
  


• 
  Direct: How does this machine work?
  Indirect: Can you show me how this machine works?
  


• 
  Direct: Will it rain tomorrow?
  Indirect: Do you know if it will rain tomorrow?
  


• 
  Direct: Where did you buy that dress?
  Indirect: Can you tell me where you bought that dress?
  


• 
  Direct: What is your name?
  Indirect: May I ask what your name is?
  


• 
  Direct: Did he finish the project?
  Indirect: Do you know if he finished the project?
  


• 
  Direct: Where is the bathroom?
  Indirect: Could you tell me where the bathroom is?
  


• 
  Direct: How much does this cost?
  Indirect: Do you know how much this costs?
  


• 
  Direct: Why are they late?
  Indirect: Can you explain why they are late?
  


• 
  Direct: What time does the meeting start?
  Indirect: Could you let me know what time the meeting starts?
  


• 
  Direct: Did she receive my email?
  Indirect: Do you know if she received my email?
  


• 
  Direct: Where can I find the manager?
  Indirect: Could you tell me where I can find the manager?
  


• 
  Direct: Why is the store closed?
  Indirect: Do you know why the store is closed?
  


• 
  Direct: How long will it take?
  Indirect: Can you tell me how long it will take?
  


• 
  Direct: Is this seat taken?
  Indirect: Do you know if this seat is taken?
  


• 
  Direct: Where did he go?
  Indirect: Could you tell me where he went?